آرشیو خرداد ماه 1398

واما مجالس ختم :اولا عمده کار مداح در ختم (سوم هفتم چهلم سالگرد)به این گونه است که ابتدا به نحوی در گذشت آن مرحوم را به بازماندگانش تسلیت گفته واز حضا رمجلس تشکر کند مثلا بگوید انعقاد مجلس به مناسبت در گذشت مرحوم مغفور شادروان خلدآشیان ....می باشد که جادارد از طرف خود ویکایک شما عزیزان مصیبت وارده را به خانواده های ..... .همچنین اقازاده ها آقا... وهمسر داغدیده اش برادرانش آقا... تسلیت عرض نموده متقابلا از طرف صاحبان عزا از همه عزیزانی که از راههای دور ونزدیک قدم رنجه کردند کمال تشکر وقدردانی به عمل می آوریم در نظر داشته باشیم که ادبیات گفتاریمان کاملا صحیح باشد چون معمولا همه نوع شخصی از قبیل افراد با سواد استاد دانشگاه مهندس و.. حضور دارند نکته اینکه در بعضی مالس مستمعین چون زیادند ومی خواند زودتر بروند دنبال بهانه ای هستند تا سریعتر برخیزند معمولا در مجالس تشکر از مدم باید در آخر کار مداحی باشد والا در اول کار عده ای مردند ومجلس به هرج ومرج می افتد.حال بعد از آن مقدمه معمولا شعری در مذمت دنیا وگذرا بودن آن می خوانند (پندیات) وسپس چند بیت شعر پدر یا مادر ... می خوانیم ومیتوانیم روایتی یا حدیثی در جایگاه ومقام واحترام پدر ومادر بگوییم والبته گل کار که دشتی خوانی می باشد را بعد ازآن هرگز فراموش نکنیم وبعد با چندبیتی کوتاه از مدح مولا اگر متوفی مرد باشد یا مدح حضرت زهرا اگر زن باشد ویا امام حسین اگر متوفی هیئتی باشد بخوانیم وبا گریز کوتاه به کربلا وروضه ای(مانند:شما  داغ پدر دیدید همه شمارا تسلا دادند تسلیت گفتند اما دلا بسوزه برای آن خانمی که کنار بدن بابا صدا زد بابا برخیز ببین دارن عمه ام رو تازیانه می زنند.) کار را تمام کند که البته با تک بیتی هایی مانند :

 

پرروانه سوخت شمع فروماند وشب گذشت       ای وای من که قصه دل ناتمام ماند

 

کار را باتسلیت وتشکری دیگربه اتمام رساند.

 

نکته در مجالسی که داغ سنگین تر است مانند مجالس ختم جوان یا مجالس سوم که نسبت به هفتم وچهلم کمتر باید پندیات خواند وبیشتر اشعار مناسب با روحیه فرد مصیبت دیده مانند پدر مادر .. خوانده شود ولی در مجالسی که کمی فرد مصیبت دیده آرام تر است و باور مصیبت برایش آسان تر شده مانند سالگرد بالعکس می باشد .

نکته دوم: 

 

عوامل گرفتگی صدا:

 

گرفتگی صدا در امر مقدس مداحی یک عامل طبیعی است که براثر عوامل مختلف برخواننده عارض می شود.

 

عواملی مانند:سرماخوردگی .داد زدن بیجا .خواندن زیاد .استرس .خوردن چیزهایی که برروی حنجره اثر می گذارد استعمال دخانیات و...

 

1-   در سرماخوردگی حتی الامکان نباید خواند وباید مواظب بود که اخلاط مجاری بینی فروبرده نشود که موجب برونشیت شدن حنجره وعاقبت گرفتگی صدا می گردد.ودر صورت نیازباید ملایم خواند تا حنجره تحریک نشود

 

2-   داد زدن های بیجا (چه در مداحی کردن چه در دعوا کردن یا صدا زدن افراد از راه دور و...)مخصوصا در وقتی که حنجره گرم نشده به شدت برروی صدا اثر می گذارد

 

3-   خواندن زیاد باعث خستگی حنجره می گردد حالا چه دریک مجلس  زیاد بخوانیم وچه در چند مجلس پشت سرهم که اگر شخص خواننده از روی خبرگی واستادانه بخواند می تواند صدای خود را کماکان باز نگاه دارد.

 

4-   خوردنی هایی ازقبیل غذاهای سرخ کردنی رب سس ادویه جاتی چون فلفل موجب تحریک حنجره می گردد البته خواننده باید صدای خود راورزیده کند و به تمامی خوردنی ها عادت دهد چرا که امروزه خیلی جاها بالاجبار باید از این خوراکی ها تناول کرد وثانیا مداحان هم دل دارند پس بالاخره آیا مجازهستیم برای تناول این خوردنی ها یا خیر؟جواب این است که در موقعی که زیاداز حنجره کار می کشیم مانند ایام محرم نه تنها نباید از ایین عوامل محرک بپرهیزیم بلکه باید از چیزهایی که مورد تقویت وصاف شدن آن می گردد استفاده کنیم .

 

5-   واما استعمال دخانیات خیلی ها به ویژه افراد شور خوان آن را باعث بهتر شدن صدایشان می دانند که البته این معزلی است در امر مداحی که باید در جای خود متذکر شویم

 

6-   استرس هم که نیاز به توضیح ندارد

 

واما نکته اصلی درپاسخ اینکه چه چیزهایی برای صداخوب است به قول استادمان باید هرکسی دکتر صدای خودش باشد هرکسی حنجره اش به یک چیز حساسیت دارد مثلا بعضی ها سرکه را موجب گرفتگی صدایشان می دانند ولی بعضی را می شناسم که شیشه سرکه شان همراهشان است البته چیزهایی مثل چهار تخمه آبجوش عسل وآبلیموو... در عرف مامشهوراست  که برای همه صداها خوب است

 

واما نکته آخر اینکه اگر صدایی بگیرد درست است که چیزهایی مانند آمپول دگزا متازون واقعا مؤثراست اما خواننده نباید از گرفتگی صدا رنج ببردچرا که همین ناراحتی موجب گرفتگی بیشتر صدا می شودواین گرفتگی دورانی دارد وتا طی نشود حنجره باز نخواهدشد البته دوایی اصلی گرفتگی صدا نخواندن است وبس تا اینکه صدا باز گردد

آموزش مداحی

 

 

 

نکته اول:

 

شخصی که در ابتدای مسیر آموزش مداحی قرار میگیرد شاید به جهت نبود برنامه ای مشخص دچار سردرگمی گردد وعلت اصلی آن در ندانستن جواب این سه امر است:

 

1-      چه بخوانیم ؟

 

2-      از کجا بخوانیم؟

 

3-      چگونه بخوانیم؟

 

اما اینکه چه بخوانیم :بطور خلاصه یک مداح باید برای مداحی مطالبی از قبیل شعر آشنایی با تاریخ ومعارف زندگانی اهل بیت مقتل وکرامت را دارا باشد اصولا یک مداح بر فرض اگر بنا باشد یک ساعت مداحی کند مثلا برای شهادت حضرت زهرا (س) ابتدا باید یک رباعی صلوات بخواند سپس یک غزل امام زمان  بعدازآن یک قصیده یا مثنوی در مدح بی بی که درحین خواندن قصیده یک کرامتی از بی بی که معمولا متناسب با معنی یکی از ابیات قصیده است بخواند وسپس یک غزل مصیبت وبعد روضه وزبانحال وسپس یک نوحه واحد شور.... این یک منبر کامل است بگذریم ازاینکه در زمان ما بعضی ها چون توان خواندن خیلی از اینها راندارند وصرفا به خواندن شور ونوحه اکتفا کرده اند که البته به این افراد نمی توان مداح گفت چون 10 درصد از اصل مداحی را بیشتربکار نمی برند

 

اما اینکه از کجا بخوانیم واین مطالب را ازکجا به دست آوریم بحمدالله مداحان امروزه فقر شعری وتاریخی و.. ندارند چرا که برای یک مداح 4 جلد نخل میثم استاد سازگار یا دواوین استاد موید شفق و.... همچنین شعرای جوان مانند آقای لطیفیان و... کفایت می کند

 

وهمچنین در شناخت معارف مقتل وکرامت کتب فراوانی وجوددارند ازقبیل :منتهی الآمال . سحاب رحمت . از مدینه تا مدینه وهمچنین کتب کرامات مانند کرامات الحسین و....

 

واما اینکه چگونه بخوانیم : طریقه خواندن قصیده  غزل و.... نیاز به کلاس رفتن واستاد دیدن وهمچنین الگو برداری از مداحان مطرح  دارد.